ขายฝาก คือ การทำสัญญาซื้อขายทรัพย์สิน โดยกรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินจะตกเป็นของผู้ซื้อฝากทันที แต่ผู้ขายฝากมีสิทธิ์ไถ่ทรัพย์คืนได้ภายในระยะเวลาที่กำหนด โดยต้องชำระเงินต้นพร้อมดอกเบี้ย

จำนำ คือ การนำทรัพย์สินไปฝากไว้กับบุคคลอื่นเพื่อเป็นหลักประกันหนี้สิน โดยกรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินยังคงเป็นของผู้จำนำ แต่ผู้รับจำนำมีสิทธิครอบครองทรัพย์สินนั้นไว้จนกว่าจะได้รับชำระหนี้ครบถ้วน

สรุปความแตกต่างง่ายๆ:

• ขายฝาก: คุณนำรถยนต์ไปขายฝากที่ร้านรับจำนำ เพื่อแลกเงินมาใช้จ่ายฉุกเฉิน คุณจะยังคงมีสิทธิ์ไถ่รถคืนได้ภายในระยะเวลาที่กำหนด แต่ถ้าเลยกำหนด ร้านรับจำนำจะมีสิทธิ์ขายรถของคุณได้
• จำนำ: คุณนำทองคำไปจำนำที่ร้านทอง เพื่อขอสินเชื่อชั่วคราว คุณยังคงเป็นเจ้าของทองคำ แต่ร้านทองจะเก็บทองของคุณไว้จนกว่าคุณจะชำระหนี้คืนพร้อมดอกเบี้ย